Hoe werkt het Diafragma (F)
Veel mensen denken bij fotografie aan makkelijk foto’s maken, maar foto’s maken is lastiger dan je denkt. Ik zeg zelf iedereen kan kiekjes maken, maar een foto is een ander verhaal. Een camera is niet zo ingewikkeld dan de meeste denken (je hebt namelijk 85% niet nodig). Het is niet alleen een dure camera kopen en foto’s maken. Je zal de camera ook goed moeten instellen voor een optimaal resultaat waar je naar kan kijken en zeggen: ‘wow dit is echt een mooie foto’. In deze blog ga ik je meer vertellen over het diafragma ook wel lensopening genoemd.
Het diafragma
Het diafragma is een belangrijk onderdeel van iedere camera en staat bekend als “aperture” (de A of AV op je camera), het diafragma. Het diafragma vormt samen met het ISO en de sluitertijd de ‘belichtingsdriehoek’. Het is een lens met een verstelbare opening dat licht doorlaat dat vervolgens op de sensor van de camera valt.
De opening kan groter of kleiner worden, vergelijkbaar met het pupil van je oog. De iris van je oog maakt je pupil groter of kleiner afhankelijk van het hoeveelheid licht. Zo word er door je ogen automatisch geregeld hoeveel licht er op je netvlies valt. Het diafragma is vergelijkbaar voor camera’s, maar met een camera kan je zelf bepalen hoe ver het diafragma open staat en kan je dus bepalen hoeveel licht er op de sensor valt. Het hoeveelheid licht op je sensor bepaalt of de scherptediepte in de foto toe of af neemt.
Spiekbriefjes Fotografie
De fotografische technieken uitgelegd.
Downloadbare uitleg over fotografie die je overal mee naartoe kunt nemen!
Hoe werkt het diafragma?
Het diafragma in een objectief (lens) bestaat vaak uit metalen plaatjes die lamellen genoemd worden. De lamellen vormen een cirkelvormige opening. Omdat de opening uit losse lamellen bestaan kun je de grote van de opening aanpassen. De meeste camera’s kunnen automatisch goed meten hoe groot de opening moet zijn. Maar er is vaak ook een optie om het handmatig in te stellen. Je kunt het bijvoorbeeld handmatig instellen met Spiegelreflexcamera’s, systeemcamera’s en zekere compactcamera’s (dit kan in de M en Av of A stand). Het diafragmagetal geeft de grote weer van de opening, ook wel F-getal genoemd. Dit is (technisch gezien) de brandpuntafstand gedeeld door de diameter van het diafragma. Hoe kleiner de f waarde hoe groter het diafragma.
Klein diafragma
Bij een klein diafragma valt er weinig ligt op de sensor en neemt de scherptediepte toe (veel in de foto is scherp, net als bij een smartphone). Dit betekent dat het van voor tot achter op de foto scherp is. Bijvoorbeeld bij een landschap foto zijn de voorste bomen scherp maar ook de achterste. Doordat er een kleinere opening is zal de lens het licht langer op de sensor moeten laten vallen, dus zal de sluitertijd echter ook toenemen (lange sluitertijd). Het licht van verder weg moet de lens ook bereiken. Hiermee wordt de kans dat je bewegingsonscherpte krijgt bij beweging van je camera wel toegenomen (bewegingsonscherpte krijg je als je een lange sluitertijd hebt, en je uit de hand fotografeert. Door de trillingen in je hand legt de camera deze bewegingen vast, en die onscherpte zie je terug in je foto). Als we het over een klein diafragma hebben spreken we al over f/10 of meer.
Groot diafragma
Bij een groot diafragma (klein f-getal) valt er veel licht op de lens en krijg je sneller onscherpte in de achtergrond van je foto. Hierdoor krijg je meer aandacht voor het onderwerp, het lijkt dan ook dat het onderwerp naar voren springt (onderwerp is scherp, de achtergrond is wazig/onscherp). Hoe meer je inzoomt hoe groter het effect zal worden. Hoe groot het effect wordt is afhankelijk van je lens, wat de maximale diafragma is en hoe lichtsterk de lens is. Hoe lager de f waarde hoe groter de diafragma.
Vragen over Diafragma in de fotografie?????
Heb je naar aanleiding van deze blog over diafragma vragen, laat het me hieronder dan weten. Ik ben benieuwd. Wat vond je ervan?